Inne

Piotr Czaadajew (1794–1856), rosyjski filozof i ese­ista, jeden z najwybitniejszych myślicieli doby romanty­zmu. Był prekursorem ruchu okcydentalistów, programo­wo opowiadającego się za wprowadzeniem Rosji w krąg cywilizacji zachodnioeuropejskiej. Osip Mandelsztam pisał, że myśl Czaadajewa ustawia się w poprzek trady­cyjnego myślenia rosyjskiego, on sam zaś symbolizuje „pogłębione rozumienie narodowości jako najwyższego rozwoju osobowości oraz Rosji jako źródła absolutnej wolności moralnej”. W swoich pracach Czaadajew po­szukiwał Boga w historii, a średniowieczny katolicyzm uważał za najdoskonalszą postać chrześcijaństwa. Za pu­blikację pierwszego z ośmiu swoich listów filozoficznych, decyzją cara Mikołaja I został uznany za niepoczytalnego, zmuszony do leczenia i osadzony w areszcie domowym. Nie zaakceptował tego, że Rosja wystąpiła przeciw Za­chodowi w czasie wojny krymskiej (1853–1856). Zmarł przybity skutkami tej wojny, widząc, że niemożliwa jest unia między Wschodem i Zachodem. Jego poglądy doce­niono dopiero w XX wieku, chociaż wciąż w niektórych kręgach rosyjskich uważa się go za kosmopolitę i zaprze­czenie cnót patriotycznych.

Głównym bohaterem opowieści jest Ilja Szrajbman (1905-1943), żydowski sportowiec występujący w polskich barwach. Poznajemy go u schyłku życia, zamkniętego za murami getta warszawskiego. Dzięki retrospekcjom poznajemy losy Szrajbmana. Od początków kariery pływackiej, rekordów Polski, zniechęcenia do sportu, prób założenia własnego przedsiębiorstwa, powrotu na pływalnię i wyjazdu na IO w Berlinie, aż do wybuchu wojny, pobytu w getcie, walce w powstaniu i śmierci w pierwszych jego dniach.

Po zakończeniu czynnego uprawiania sportu Szrajbman chciał się poświęcić karierze filmowej. Miał zagrać w polskiej wersji przygód Tarzana, reżyserowanej przez Juliusza Gardana (zdjęcia zaplanowano na wiosnę 1940 r). Plany przerwał wybuch II wojny światowej.

Punkty kulminacyjne opowieści to start polskiej sztafety pływackiej (złożonej ze sportowców żydowskiego, niemieckiego, polskiego, śląskiego i ukraińskiego pochodzenia) na Igrzyskach Olimpijskich 1936 r. w stolicy III Rzeszy oraz zagłada warszawskiego getta.

Historia Ilji Szrajbmana jest zarazem historią przenikania się środowisk artystycznych (przede wszystkim filmowego) i sportowego w przedwojennej Polsce. Historią pogmatwanych i niełatwych relacji polsko-żydowskich, gdzie obok ogromnego wpływu żydowskich intelektualistów na kształt Polski w latach 1918-1939, prawdziwych przyjaźni i wzajemnego szacunku istniała wrogość i antysemityzm. Tło stanowi narastające zagrożenie ze strony nazistowskich Niemiec, atak na Polskę w 1939 r., zagłada polskich Żydów, powstanie w getcie. Obok Ilji Szrajbmana występują autentyczne postaci, m.in. Juliusz Gardan, Michał Znicz, Wiera Gran, Miriam Ajzensztadt, Szapsel Rotholc, Eugeniusz Cękalski.

Pierwsza krytyczna edycja zbioru esejów Józefa Wittlina. W skład zbioru wchodzą:

• Orfeusz w piekle XX wieku. Tom 1
• Orfeusz w piekle XX wieku. Tom 2

Przy zakupie dwóch tomów - 20 procent zniżki.

"Dramaturgia Jarosława Jakubowskiego reprezentuje (...) oczekiwany powrót do opowieści i postaci w dramaturgii.

Wiele utworów z tego najnowszego tomu dramatów zaczęło już swoje życie publiczne. Pięć tekstów (Pogrzeb – pod tytułem Nieodwołalne, Człowiek z lodu, Buława, Witaj Barabaszu, Królestwo), napisanych jako słuchowiska radiowe, miało premiery w doskonałej obsadzie i reżyserii, jak również opracowaniu dźwiękowym przez wybitnych specjalistów".

ze wstępu Jagody Hernik Spalińskiej

"Antologia ta jest wyborem esejów, szkiców i przyczynków krytycznych publikowanych na łamach «Toposu» na przestrzeni kilkudziesięciu lat. […] w antologii pokazuję teksty, w których wyraźnie wyczuwalny jest puls metafizyczny, eseje zakorzenione w tradycji kultury śródziemnomorskiej, oparte na wartościach cywilizacji judeochrześcijańskiej." - Krzysztof Kuczkowski

Wywiad-rzekę z Janem Polkowskim przeprowadza Piotr Legutko. Poeta opowiada o dzieciństwie, doświadczeniach lekturowych, czasach "Solidarności", Polsce dawniejszej i współczesnej.