Literatura piękna

„Książka jest świadectwem kolejnych okropności wydobytych z historycznych mroków epoki stalinizmu. A przecież, wydawałoby się, że tamte czasy i zbrodnie zostały już gruntownie zbadane i opisane, podobnie jak hitlerowskie, że na ich temat niczego nowego już się nie odkryje. Jak się okazuje, nic bardziej błędnego” – Piotr Kitrasiewicz

„(...) rzecz zaczyna się trochę jak Schulzowski Traktat o Manekinach (ojciec bohatera ma nawet na imię Ja­kub!), po czym z poziomu filozoficznej rozprawy prze­chodzi w auto biograficzną gawędę, która koniec koń­ców okazuje się spowiedzią." - Justyna Jaworska, fragment recenzji, "Dialog" marzec 2020

Drugi z trzech tomów Wierszy wybranych Ernesta Brylla, które w całości obejmują jego twórczość od debiutu w 1958 r., aż po rok 2020. To jedyny taki projekt literacki autora znanego m.in. z wiersza ze szkolnych podręczników Wciąż o Ikarach głoszą… czy z tekstu Za czym kolejka ta stoi?, który śpiewała Krystyna Prońko w 1981 r.

Bryll jest polskim twórcą nie tylko z narodowości, ale także z literackiego zaangażowania w sprawy naszego kraju w perspektywie jego historii, roli, jaką odgrywa na arenie europejskiej, a także analizy nas, Polaków, jako społeczeństwa. Dlatego spacer przez jego twórczość jest nie tylko ucztą literacko-duchową, ale także przypomnieniem wielu dekad naszej wspólnej drogi.

"Poezja Tamary Bołdak-Janowskiej dotyka do żywego. I… do martwego. Biologia, zmysł jeden czy drugi – przenikają duszę. I przenikają duszę słowa, sprowadzając je raz na margines życia (jakby słowo było złem koniecznym i nie musiało żyć), a raz wynosząc na wyżyny. Manowce chcą być majestatem. Życie jest utrudzone. A jego sprawa, sprawa życia, postawiona zdecydowanie w jednym z utworów, okrywa cieniem gęstą treść tomu:

Komu, po co ja tu.
Do kogo płaczę."

Krzysztof Bielecki

Błyskotliwe, pełne czarnego humoru aforyzmy, erudycyjna, autoanalityczna proza, zaskakujący poemat covidowy – Świat w grupie ryzyka zawiera zwycięskie prace konkursu Dziennik pandemiczny autorstwa Walerego Butewicza (1983), Jacka Adamczyka (1958) i Miłosza Tomkowicza (2000).

"Las jako poetyckie uniwersum? To wcale nie tak rzadkie w literaturze ostatnich lat. Wiersze Janusza Andrzejczaka również wpisują się w ten nurt, tyle że na własnych zasadach. Ta poezja czerpie pełnymi garściami z tradycji ballady , urzekając śpiewnością i gawędziarską swobodą. pcha ku tajemnicy  sprowadza na ziemię, bawi i przygnębia. Bo te wszystkie jasne polany i mroczne knieje w gruncie rzeczy nosimy w sobie." - Andrzej Appel

Nowy Jork, 22 listopada 1954 roku. Umiera Andriej Januariewicz Wyszynski. Niegdyś inkwizytor Stalina, od 1953 roku na „zsyłce” w USA, gdzie pełni funkcję ambasadora Związku Radzieckiego przy Organizacji Narodów Zjednoczonych. Podzielony żelazną kurtyną świat jednoczy się w żałobie nad trumną stalinowskiego oprawcy, wystawioną w asyście warty honorowej w głównym hallu budynku ONZ. Tylko nieliczni znają sekret ostatnich wieczorów Wyszynskiego, spędzonych w towarzystwie dziennikarza Jurija Sizowa i jego młodej asystentki…

Ten świetny debiutant długo czekał na to, by ktoś go zauważył. To wspaniale, że tak się stało. Wiem to wszystko, bo czytałem jego teksty „do szuflady”, a teraz mam przyjemność polecić rzecz, która dotyka z jednej strony czule, z drugiej – boleśnie bezkompromisowo. Opowieść o ojcowskim fatalizmie, napisana w duchu Daniela Magariela i ujęta w typową dla niego krótką formę, jest jednocześnie historią tego, co cenimy po utracie, i literackim requiem, w którym Piotr Dardziński udowadnia, że można znaleźć słowa, by opisać to, czego często nie umiemy zwerbalizować.

Jarosław Czechowicz

Poznaj Trylogię ukraińską Józefa Łobodowskiego – wybitny cykl prozatorski skandalizującego autora. Kolejne części: Komysze, W stanicy oraz Droga powrotna opowiadają historię nastoletniego Stasia Majewskiego, dzielnego chłopaka z ukraińskiego stepu walczącego wraz z rodziną i przyjaciółmi o godne życie pod bolszewickim jarzmem.

Pierwsza część Trylogii ukraińskiej Józefa Łobodowskiego.

Dwunastoletni Staś Majewski z rodziną rzucony jest w wir dziejowej zawieruchy. Młody Polak walczy na ukraińskim stepie o życie, wolność i niezależność w czasach bolszewickiego reżimu. Czy widmo kary za działanie poza systemem sprawi, by sprzeniewierzył się najważniejszym wartościom? Awanturnicza proza o ciężarze patriotyzmu w najtrudniejszych warunkach.

Druga część Trylogii ukraińskiej Józefa Łobodowskiego.

Staś Majewski zamieszkuje wśród wielbiących wolność i tradycję Kozaków. Duszna atmosfera panująca po rewolucji październikowej wystawia młodego bohatera na kolejne próby testujące jego wiarę we wspólnotę. Majewski mierzy się z okrucieństwem oprawców, a walka toczy się o najwyższą stawkę – życie i honor.

Ostatnia część Trylogii ukraińskiej Józefa Łobodowskiego.

Staś Majewski trafia do przytułku dla bezdomnych dzieci, w którym podopiecznym oferuje się jedynie bestialstwo i pogardę. Nastoletniego bohatera czeka zacięta walka z prymitywnymi próbami bolszewickiej inwigilacji i wszechobecną przemocą. Najmroczniejsza odsłona całego cyklu, w której autor z epickim rozmachem kreśli odpowiedź na najważniejsze dla czytelnika pytanie: czy nieludzki system złamie w końcu młodego Polaka?

"(...) Książka, choć pozornie beztroska i przewrotna, jest także o odwadze i szczęściu. Płynie z niej proste przesłanie, jak z wielu moich poprzednich opowiadań i powieści, miejcie odwagę być szczęśliwymi…" - Zbigniew Włodzimierz Fronczek

Autorka z wielką swobodą przechodzi ze światów tak doskonałych jak demokracja pszczelich rojów do krain zorganizowanych w cyberprzestrzeń własnego ciała, paradoksalnie tym bardziej niepoznanych i tajemniczych, a jednak uczących definiowania pojęć, w które się uwikłały. Wiedzie śladami liryki garwolińskich pastwisk, leszczyńskich przędzalni jedwabiu albo nagłych zdarzeń gdzieś na Sycylii, które wytrącają z kolein codzienności. Wszystko po to, żeby w pozornym nadmiarze wiedzy o życiu znajdować wzory geometrii uczuć i postaw, a na tej podstawie także zarysy prawdy. Piękna poezja, każdy może w niej znajdować własne tropy i oceny.

– Piotr Müldner-Nieckowski

Prozatorski debiut Macieja Bieszczada.

"Proza Macieja Bieszczada łączy w sobie tradycje realizmu i psychologizmu. (...) Kolejne części zbioru, nazywane przez autora «opowiadaniami portretowymi» i tytułowane imionami poszczególnych postaci (Bronka, Zbigniew, Marek, Andrzej), są całkowicie autonomiczne, ale zarazem składają się na wielowątkową, skupioną wokół jednego tematu fabułę i z tego powodu pozostają względem siebie komplementarne. Niczym w muzycznej fudze powtarzają te same zdarzenia, nawet opisy i dialogi, jednak za każdym razem są one ukazywane inaczej, z innej perspektywy osobowej, przez co nabierają nowego znaczenia".

Książka została wydana w ramach „Programu Wsparcia Debiutantów”, organizowanego przez Instytut Literatury.

Marcin Pierzchliński - ur. 1987. Poeta, artysta i muzyk. Laureat Połowu i finalista Pracowni pierwszej książki Biura Literackiego; dwukrotnie nominowany do nagrody głównej w konkursie im. Jacka Bierezina. Publikował m.in. w "Lampie", "Wakacie" i "Wizjach". Jego wiersze znalazły się w Globalnych wioskach i Głodzie. Antologii Nowego Dokumentu Tekstowego 2020. Prowadzi spotkania autorskie, a na Kanale Książkowym realizuje cykl Mniej więcej o poezji.

Religijność Ziemianina jest żywa, dynamiczna, w sytuacjach rozpaczy i buntu nawet dramatyczna, a  niektóre z  jego wierszy, jak np. z  tomu Przymierzanie peruki, są poruszającym zapisem zmagań i  przewartościowań również w tej sferze. Nawet tzw. „godzenie się z losem”, czy też z „wyrokami Opatrzności” nie jest pozbawione gorzkiego dystansu i wciąż otwartych pytań.

(Z recenzji prof. dra hab. Romana Mazurkiewicza)

Zbiór wierszy Waldemara Żyszkiewicza jest poetyckim komentarzem do historii ostatniego półwiecza: refleksyjnym, poważnym a czasem humorystycznym – pokazuje intelektualną ewolucję pisarza, od prób artystycznego przezwyciężania tradycji awangardowej i nowofalowej, aż po namysł nad konfliktami polskiej współczesności i kryzys zachodniej cywilizacji. Ta poezja powstawała w czasach, kiedy panował „wolny rynek eschatologii”, ale podmiot twórczy doszedł do wniosku, że „życie rozkwita od poruszeń duszy” oraz próbuje zapisywać „błyski epifanii w szczelinach między człowiekiem a Transcendencją”. Rzadki przypadek w najnowszej liryce (nie tylko polskiej) tomiku wierszy, który wzbogaca naszą wiedzę o otaczającej nas naturze i historii, o człowieku – jego dążeniach, rozterkach, dramatach i radościach.

– Krzysztof Dybciak