Fuga i rap. O poezji Krzysztofa Koehlera z lat 1986-1998

Wskazane w tytule książki główne kategorie: fuga i rap to muzykologiczne terminy wykorzystane przez Autora jako nazwania cech konstrukcyjnych jego modalności i wreszcie odnoszące się do całej twórczości jako kwantyfikatory historycznoliterackie. [...]

Widziana jako całość (czyli korpus wierszy, autokomentarzy oraz innogatunkowych wypowiedzi) twórczość krakowskiego poety jest konsekwentną realizacją indywidualnie pojmowanej przez niego liryki "troski" - obywatelskiej, w podstawowym słowa znaczeniu. Krzysztofa Koehlera jako "hermeneutę historii" zajmuje troska i namysł nad losami wspólnoty polskiej, rzucanej w wiry dziejów. [...] Koehler jako poeta doctus, akademicki historyk literatury dawnej, wysnuwa z doskonale sobie znanej tradycji staropolskiej i modernistycznej różnorodne nici, by spleść własną, choć polifoniczną, opowieść o współczesności. [...]

Sukcesem Autora monografii jest udowodnienie wewnętrznej spójności całego dorobku Krzysztofa Koehlera. Spójność ta ujawnia się wówczas, gdy - jak trafnie rozpoznaje Autor - skupimy uwagę na przemierzaną w tej twórczości poetycką Bildungsreise. "Pomiędzy fugą a rapem rozciągają się dwa «krańce długiego pola», po którym wędruje metafizyczny pielgrzym, a zarazem główny bohater tej poezji". Droga ta ma ukierunkowanie progresywne, bowiem na jej kolejnych etapach poeta rozwija i wzmacnia swą tożsamość "partyzanta prawdy". Również przemiany poetyki nie są tak radykalne, jak wolno by na pierwszy rzut oka sądzić. Ireneusz Staroń pisze: "Można niekiedy odnieść wrażenie, że w gruncie rzeczy ta poezja składa się z niewielkiej liczby stałych, powtarzalnych elementów. zaś jej bogactwo wynika jedynie z bogactwa kombinacji".

(Z recenzji prof. dr hab. Anny Legeżyńskiej, UAM w Poznaniu)

5 Uwagi wstępne
5 Poezja antologijna
11 Fuga i rap
16 Metodologia
19 Zawartość i kompozycja
23 Rozdział I Od gadanizmu do fugi. Preliminaria
39 Rozdział II Poeta-synkretysta, czyli jak podarować nie-milknące słowo milknącemu światu
39 Poszukiwacz oddechu na progu „nowego języka”
52 Rytm albo o pewnym powinowactwie
80 Świątynia jako program mickiewiczowskiego poszukiwacza oddechu. Parodia cytatu
97 Planeta „brulion”, czyli Świątynia jako manifest gombrowiczowskiej parodii konstruktywnej
131 „Wietnamskie mokradła”, Drzewa Polkowskiego i transformacja ustrojowa. Historyczne przesłanki skrócenia frazy
160 Podsumowanie
165 Rozdział III Wyobraźnia poetycka wierszy metafizyczno-religijnych (1986–1998) w świetle tradycji literackiej i teologicznej
165 Chrystoformizacja czyli nad-biografia człowieka mistycznego
189 Duch-powrotnik jako figura drogi oczyszczenia duchowego
205 Człowiek jako „miejsce spotkania”. Od miniatury poetyckiej do myśli Jana Pawła II
215 Fugiczny dialog oraz technika cięć i montaży jako przykłady mistycznej teatralizacji
226 Pomiędzy pejzażem pasyjnym a rzeczywistym. Lekcja Stepów akermańskich
246 Od estetyzacji pejzażu do estetyzacji istnienia. Pomiędzy Ingardenem i Debeljakiem a geometrią Mickiewicza
260 Rzeczy same w sobie, czyli paradoksy niemożliwego jako podnieta twórcza
270 Semiotyzacja kontekstu edytorskiego światła jako miejsca „z-jawiania się” wiersza
284 Podsumowanie
289 Zakończenie. Staropolskie moczary albo jeszcze o wyobraźni
301 Bibliografia (wybór)
311 Streszczenie
313 Summary

Ireneusz Staroń - doktor nauk humanistycznych, krytyk, historyk literatury polskiej XX wieku, prozaik. Od 2015 juror Nagrody Literackiej Czterech Kolumn. W latach 2021-2022 sekretarz redakcji, a od 2023 zastępca redaktora naczelnego kwartalnika "Nowy Napis".

Więcej informacji o autorze - LINK

Zrealizowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach programu Kanon Polski.