Poezja jest podróżą. O wierszach Janusza Stanisława Pasierba

Od dawna istniała potrzeba wydania wybranych wierszy Janusza St. Pasierba oraz przedstawienia młodszym czytelnikom sylwetki twórczej tego niezwykłego autora, który z racji swoich wybitnych i wielostronnych uzdolnień humanistycznych należał do polskiej, a potem europejskiej, elity intelektualnej.

Obcowanie z jego poetyckim dorobkiem wymaga odkrywania pokładów znaczeń zawartych w bogatej symbolice, aluzjach literackich i kulturowych, wreszcie w przedstawieniach i obrazach biblijnych. Ale to nie wszystko, wymaga bowiem jeszcze uwrażliwienia na możliwości kreacyjne języka, aby wnikliwie docierając do znaczeń, smakować kunszt artystycznego wymiaru tej liryki. Wojciech Kudyba ma tego świadomość, gdy proponuje czytelnikowi liczne podróże po światach poetyckich Janusza St. Pasierba, podążając śladami jego zamyśleń, przemyśleń, medytacji, zapamiętanych obrazów i odciśniętych znaków na mapie świata.

dr hab. Aleksandra Pethe

Wykaz stosowanych skrótów dzieł ks. Janusza Stanisława Pasierba / 5
Mieszkaniec wielu krain / 7
Podróż, czyli zmiana / 15
Podróż, czyli czytanie znaków / 23
Podróż, czyli olśnienie / 29
Droga wiary / 39
Punkt na mapie / 47
Droga ku górze. O wierszu drzewa / 53
Jak zwiedzać obóz? Wokół wiersza Dachau / 57
Spór o horyzont hańby. Wokół wiersza *** [kiedyś dostrzegłem…] / 63
Co mówi zraniony? O wierszu Écorché / 69
Bibliografia (wybór) / 77
Nota o autorze / 79

ANTOLOGIA

Kategoria przestrzeni (1978)
Poezja dzisiaj / 83
Carpe diem / 84
Przez ogień / 85
Inność / 86
Szukanie Adama / 87
Piosenka Teodorakisa / 88
Dedalowie / 89
Na autostradzie / 90
Serce starej kobiety / 91

Rzeczy ostatnie i inne wiersze (1980)
Ogrójec / 93

Zdejmowanie pieczęci (1982)
Forum Romanum / 95
w Paryżu / 98
kodeks Hammurabiego / 99
wjazd triumfalny / 100
wspólnik / 101
*** [kiedy biało-czerwona] / 102
wizyta / 103
*** [każda miłość to miejsce zupełnie osobne] / 104

Czarna skrzynka (1985)
braterstwo / 105
historia współczesna / 106
poeta jest twoim bratem / 107
accepto mortis nuntio / 108
odjazd znad morza / 109
rzymski wieczór / 110
Vermeer / 111
pisać / 112
telefon / 113

Koziorożec (1988)
poznanie / 115
o naturze światła / 116

Wnętrze dłoni (1988)
Wyrok / 117
Bracia Karamazow / 118
Nie jesteś Bogiem / 119
Powrót Janusza Korczaka / 120
Tractus / 121
Tabliczka / 122
Laokoon / 123
Opisanie kościoła in Aracoeli / 124

Doświadczanie ziemi (1989)
13. trzynastu / 125
14. ziemia święta / 126
15. sny / 127
40. zioła pustyni / 128
41. lekcja / 129
42. Katharin / 130
52. Yad Vashem / 131
53. czytanie / 132
54. sukkoth / 133
67. Piłat / 134
77. Sądny Dzień / 135
78. jak to będzie / 136
79. kopuła / 137
88. macewa / 138
90. Zakirchale / 139
95. Ein Karem / 140
96. patrol w Jerozolimie / 141
149. pożegnanie miasta / 142
150. ostatni wiersz / 143

Ten i tamten brzeg (1993)
lipiec ’90 / 145
po żniwach / 146
drzewa / 148
Kaplica Najświętszego Sakramentu / 149
pomiędzy / 150
Fatima / 151

Puste Łąki (1993)
drewniany dom / 153
*** [a z tego dębu] / 154
kiedy / 155
Ikar / 156

Butelka lejdejska (1995)
poeci i uczniowie / 157
cisza Mozarta / 158
syn marnotrawny / 160

Od wydawcy / 161
Streszczenie / 163
Summary / 165

Wojciech Kudyba - profesor nauk humanistycznych, krytyk literacki, poeta i prozaik. Kierownik Katedry Literatury Współczesnej i Krytyki Literackiej UKSW. Publikował między innymi w „Pamiętniku Literackim”, „Tekstach Drugich”, „Studiach Norwidianach”, „Ethosie” czy „Ruchu Literackim”. Autor książek naukowych na temat wierszy Cypriana Kamila Norwida, Janusza Stanisława Pasierba, Joanny Pollakówny, Jana Polkowskiego i wielu innych poetów współczesnych. Wydał prócz tego pięć zbiorów poetyckich, trzy powieści i dwa zbiory opowiadań. Za ostatni, I co dalej?, otrzymał w 2021 roku Nagrodę Literacką im. Marka Nowakowskiego, a za powieść Pułascy – Nagrodę Ministra Kultury (w 2022).

Więcej informacji o autorze - LINK

Zrealizowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach programu Kanon Polski

BIBLIOTEKA KRYTYKI LITERACKIEJ KWARTALNIKA „NOWY NAPIS”
RADA NAUKOWA: Marian Kisiel, Józef Maria Ruszar
RECENZJA NAUKOWA: dr hab. Aleksandra Pethe, prof. dr hab. Andrzej Sulikowski
AUTOR: Wojciech Kudyba
REDAKCJA: Anna Kędroń
KOREKTA: Natalia Hipnarowicz, Aleksandra Luberda
PROJEKT TYPOGRAFICZNY: Marcin Bruchnalski
OKŁADKA: Adam Gutkowski
SKŁAD I ŁAMANIE: Alicja Stępniak