U źródeł nowoczesnego myślenia o religii. Szkice z filozofii religii dla humanistów

(...) Jan Andrzej Kłoczowski OP bada tu podstawy nowoczesnej filozofii religii, ponieważ wychodzi z założenia, że chcąc zrozumieć teraźniejszość, trzeba sięgnąć do jej źródeł ukrytych w przeszłości. Omawiane postacie i problemy są ze sobą powiązane i toczą między sobą "podskórny" dialog. To sprawia, że kolejno czytane eseje oświetlają się nawzajem.

W pierwszej części autor opisuje najważniejszych myślicieli, a w drugiej palące problemy filozofii religii. Ciekawe, że koncepcje źródłowe dla współczesnej filozofii religii powstają od końca XIX wieku, a fundamentalne słowa i pojęcia sięgają zamierzchłych czasów - opowieści biblijnych, starożytnych opisów miłości i śmierci lub zmagań mistyków z tym, co nieuchwytne. Podczas uważnego czytania odsłania się ciekawa struktura rzeczowa tej książki. Dwie części budują dwa typy narracji - jeden przedstawia rozwój koncepcji filozofii religii, a drugi - pogłębiający się opis doświadczeń i pojęć dotyczących duchowości. Obie narracje nakładają się na siebie, pokazując bogactwo źródeł współczesnej filozofii religii.

dr Adam Workowski

Spis treści

Religia daje do myślenia… / 11

I. POSTACI

Burzyciele / 17

Friedrich Nietzsche głosi pochwałę Dionizosa / 19
Między ratio a sacrum. Max Weber przygotowuje postsekularyzm / 31
Sigmund Freud i Martin Buber o politeizmie i monoteizmie w historii religii / 41

Budowniczowie / 53

Religijne a priori I: Ernst Troeltsch / 55
Religijne a priori II: Rudolf Otto / 63
Modernizm katolicki i filozofia działania Maurice’a Blondela / 71
Rozum zaangażowany. John Henry Newman / 85
Hermann Cohen o religii / 101
Emmanuel Levinas: sacrum – teizm – ateizm / 109
Sacrum i przemoc – inność Ewangelii. René Girard / 119
Rozumieć religię – między psychologią a filozofią. William James i Max Scheler / 131

II. SPORY I DEBATY

Biblijne i greckie doświadczenie wolności – Edyp i Abraham / 149
Wolni czy zniewoleni? / 163
Dwoistość myśli żydowskiej? Bóg Tory i Bóg Kabały / 173
Bóg mistyków: eros i agape / 185
„Monoteizm trynitarny” – religijna rewolucja czy gra słów? / 195
Bóg: On czy Ona? / 205
Nadzieja jako problem filozoficzny / 221
Wobec śmierci / 231
Psychoterapia dla filozofów / 241
Postmodernizm: religijne gry językowe / 251

Wydawcy: Instytut Myśli Józefa Tischnera, JMR Trans-Atlantyk
Miejsce i rok wydania: Kraków 2018
Redakcja naukowa: dr Joanna Barcik
Redakcja językowa: dr Dorota Siwor
Korekta i adiustacja: Paulina Bieniek
Skład i łamanie: Anna Papiernik
ISBN 978-83-60911-28-0
ISBN 978-83-950315-3-3